Uziom typu A pionowy to jeden z rodzajów uziomów odgromowych, a zarazem najważniejszy komponent w systemach zabezpieczających w obiektach o podwyższonym ryzyku wyładowań atmosferycznych lub awarii elektrycznych. Stanowi on kluczowy element, który gwarantuje skuteczną ochronę przed przepięciami i umożliwia prawidłowe odprowadzenie nadmiaru prądu do ziemi. Wykorzystując specjalnie zaprojektowane elektrody i przewodniki, uziom pionowy minimalizuje ryzyko uszkodzeń sprzętu elektronicznego i zapewnia bezpieczeństwo użytkownikom. Jego rola w dzisiejszych czasach jest nie do przecenienia, zwłaszcza w kontekście rosnącej złożoności systemów elektrycznych i elektronicznych, które są coraz bardziej wrażliwe na zaburzenia.
Uziom pionowy i inne rodzaje uziomów odgromowych
Podczas burzy z piorunami, niekontrolowany ładunek elektryczny może spowodować poważne szkody. Chodzi nie tylko o bezpośrednie uderzenie pioruna, ale także o przenikające napięcie błyskawic, które może zniszczyć urządzenia elektryczne. Tu na ratunek przychodzą uziomy odgromowe, które mają na celu ten nadmiar energii bezpiecznie rozładować w ziemi. Wyróżniamy następujące rodzaje uziomów odgromowych:
- uziom typu A pionowy – znany także jako uziom elektrody, to często stosowany rodzaj uziomu. Polega on na zamocowaniu pionowej metalowej elektrody w ziemi, która przekazuje nadmiar ładunku elektrycznego bezpośrednio do ziemi. Najważniejsze atuty tego typu uziomu to łatwość montażu oraz wysoka skuteczność przy niewielkich kosztach;
- uziom typu B otokowy – wykonuje się na zewnątrz obiektu poddawanego ochronie. Uziomy otokowe tworzą zamkniętą pętlę i jest instalowany na głębokości nie mniejszej niż 0,5m w odległości około 1m od zewnętrznych ścian obiektu.
- uziomy fundamentowe – wkomponowane są bezpośrednio w fundamenty budynku. Na wstępie warto zaznaczyć, że tego typu uziomów nie powinno się instalować w już istniejących budynkach – są one dedykowane głównie dla nowo budowanych obiektów. Uziomy fundamentowe składają się z betonowych belkownic, które są wypełnione siatką stalową. Reasumując, łączą one najsolidniejszą konstrukcję budynku z systemem odgromowym, co podnosi ich efektywność.
Kiedy należy zainstalować system uziemiający?
Montaż uziomów odgromowych powinien być standardem dla każdego budynku – zarówno mieszkalnego, jak i użyteczności publicznej. Mając na uwadze bezpieczeństwo i troskę o ochronę urządzeń elektrycznych przed skutkami przepięć, powinno się instalować uziemienie odgromowe tak szybko, jak to jest możliwe. Oto kilka sytuacji, w których szczególnie zaleca się instalację systemu uziemiającego:
- nowa konstrukcja – w przypadku nowo budowanych obiektów, system uziemiający powinien być jednym z pierwszych elementów do zainstalowania, zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami budowlanymi;
- modernizacja instalacji elektrycznej – jeśli stara instalacja elektryczna jest modernizowana lub rozbudowywana, to idealny moment na dodanie lub uaktualnienie systemu uziemiającego;
- obiekty przemysłowe i komercyjne – w obiektach, gdzie używane są duże maszyny i urządzenia elektryczne, system uziemiający jest absolutnie niezbędny ze względu na duże obciążenia i ryzyko przepięć;
- obiekty o wysokim ryzyku wyładowań atmosferycznych – budynki takie jak wieże, maszty antenowe czy obiekty zlokalizowane na otwartych przestrzeniach są bardziej narażone na uderzenia piorunów, co czyni system uziemiający koniecznym;
- instalacja sprzętu wrażliwego – w obiektach, gdzie znajduje się wrażliwy sprzęt elektroniczny (np. serwery, systemy medyczne), dobrze zaprojektowany system uziemiający może chronić przed uszkodzeniami wynikającymi z przepięć.
Niezależnie czy zdecydujesz się na uziom uziom typu A pionowy, uziom typu B otokowy czy uziomy fundamentowe, najważniejsze jest ich posiadanie. Zastosowanie odpowiednio zaprojektowanego i zainstalowanego uziomu to nie tylko zgodność z normami i przepisami, ale przede wszystkim praktyczny krok w kierunku zwiększenia bezpieczeństwa.
